بی اختیاری ادرار در سالمندان

بی اختیاری ادرار در سالمندان به معنای نشت ادرار در فرد است. این مشکل ممکن است برای هرکسی اتفاق بیفتد اما بی اختیاری ادرار در افراد مسن و سالمندان، به ویژه خانم ها بیشتر دیده می شود. بی اختیاری ادرار اغلب قابل درمان یا کنترل است.
چه اتفاقی در بدن می افتد که باعث مشکل در کنترل مثانه می شود؟ بدن ادرار را در مثانه ذخیره می کند. در هنگام ادرار کردن، عضلات مثانه سفت شده و ادرار را به درون لوله ای به نام مجرای ادرار منتقل می کنند. همزمان ماهیچه های اطراف مجرای ادرار شل شده و اجازه می دهند ادرار از بدن خارج شود. وقتی عضلات مثانه و اطراف آن به شکل مناسب عمل نمی کنند، ممکن است ادرار نشت کند. بی اختیاری ادرار معمولاً در صورت شل شدن عضلات بدون هشدار رخ می دهد.

دلایل بی اختیاری ادرار در سالمندان

بی اختیاری ادرار به دلایل زیادی ممکن است اتفاق بیفتد. به عنوان مثال، عفونت های دستگاه ادراری، عفونت یا تحریک واژن، یبوست. برخی از داروها نیز ممکن است مشکلات کنترل مثانه ایجاد کنند که مدت کوتاهی طول می کشد. هنگامی که بی اختیاری ادرار مدت بیشتری طول بکشد، ممکن است به دلیل مشکلات زیر باشد:
• ضعیف شدن عضلات مثانه
• بیش فعال شدن عضلات مثانه
• ضعیف شدن عضلات کف لگن
• آسیب به اعصابی که مثانه را کنترل می کنند از جمله بیماری هایی مانند ام اس، دیابت یا پارکینسون
• انسداد بر اثر پروستات بزرگ شده در مردان
• بیماری هایی مانند آرتروز که ممکن است دسترسی به موقع به دستشویی را دشوار کنند
• افتادگی لگن، زمانی که اندام های لگن (مانند مثانه، راست روده یا رحم) از محل طبیعی خود به واژن منتقل می شوند. هنگامی که اندام های لگن از جای خود خارج شده باشند، مثانه و مجرای ادرار قادر به عملکرد طبیعی نیستند که ممکن است باعث نشت ادرار شود.

بیشترین بی اختیاری در مردان مربوط به غده پروستات است. بی اختیاری مرد ممکن است ناشی از موارد زیر باشد:
• پروستاتیت - التهاب دردناک غده پروستات
• آسیب، یا صدمه به اعصاب یا عضلات ناشی از جراحی
• بزرگ شدن غده پروستات که می تواند منجر به هایپرپلازی پروستات خوش خیم (BPH) شود، وضعیتی که پروستات با افزایش سن مردان رشد می کند.

تشخیص بی اختیاری ادرار در سالمندان

اولین قدم در درمان بی اختیاری مراجعه به پزشک است. او معاینه فیزیکی انجام می دهد و سابقه پزشکی شما را بررسی می کند. پزشک در مورد علائم و داروهای مورد استفاده شما سوال می کند. او می خواهد بداند که آیا اخیراً دچار بیماری بوده اید یا جراحی کرده اید. پزشک همچنین ممکن است تعدادی آزمایش انجام دهد. این آزمایشات ممکن است شامل موارد زیر باشد:
• آزمایش ادرار و خون
• آزمایشاتی که میزان تخلیه مثانه شما را اندازه گیری می کنند
علاوه بر این، پزشک ممکن است از شما بخواهد که ادرار و نشت ادرار را به صورت روزانه ثبت کنید. همچنین ممکن است پزشک شما را به یک متخصص ارولوژی که در زمینه مشکلات دستگاه ادراری متخصص، ارجاع دهد.

انواع بی اختیاری ادرار در سالمندان

بی اختیاری ادرار در سالمندان انواع مختلفی دارد:

بی اختیاری فشاری

بی اختیاری فشاری زمانی اتفاق می افتد که ادرار بر اثر فشار بر روی مثانه نشت کند، به عنوان مثال، هنگام ورزش، سرفه، عطسه، خندیدن یا بلند کردن اجسام سنگین. این رایج ترین نوع مشکل کنترل مثانه در زنان جوان و میانسال است و ممکن است از زمان یائسگی شروع شود.

بی اختیاری فوریتی

بی اختیاری فوریتی زمانی اتفاق می افتد که افراد یکباره به ادرار احتیاج داشته باشند و نمی توانند ادرار خود را به مدت زمان کافی نگه دارند تا به توالت برسند. این مشکل ممکن است برای افرادی که به دیابت، بیماری آلزایمر، پارکینسون، ام اس یا سکته مغزی دچار هستند رخ دهد.

بی اختیاری سرریزی

بی اختیاری سرریزی هنگامی اتفاق می افتد که مقدار کمی ادرار از مثانه همیشه پر خارج می شود. در صورت بزرگ شدن پروستات در مجرای ادرار، افراد ممکن است در تخلیه مثانه خود دچار مشکل شوند. دیابت و ضایعات نخاعی نیز ممکن است باعث این نوع بی اختیاری شوند.

بی اختیاری عملکردی

بی اختیاری عملکردی در بسیاری از افراد سالمند که کنترل مثانه طبیعی دارند، رخ می دهد. آنها فقط به دلیل آرتروز یا سایر اختلالات که حرکت سریع را دشوار می کنند، ممکن است در رسیدن به موقع به توالت مشکل داشته باشند.

درمان بی اختیاری ادرار در سالمندان

امروزه بیش از هر زمان دیگری درمان برای بی اختیاری ادرار وجود دارد. انتخاب روش درمانی به نوع مشکل کنترل مثانه، جدی بودن آن و تناسب با سبک زندگی شما بستگی دارد. به عنوان یک قاعده کلی، ابتدا باید ساده ترین و ایمن ترین روش های درمانی را امتحان کرد.

آموزش کنترل مثانه ممکن است به شما در کنترل بهتر مثانه کمک کند. پزشک ممکن است پیشنهاد کند موارد زیر را امتحان کنید:

• تمرینات عضلانی لگن (که به آن تمرینات کیگل نیز گفته می شود) ماهیچه هایی را تقویت می کند که برای جلوگیری از ادرار از آنها استفاده می کنید. تقویت این عضلات به شما کمک می کند تا مدت بیشتری ادرار را در مثانه خود نگه دارید.
• پس‌خوراند زیستی یا بیوفیدبک از سنسورهایی برای آگاهی شما از سیگنال های بدن استفاده می کند. این کار ممکن است به شما کمک کند تا کنترل عضلات مثانه و مجرای ادرار خود را دوباره بدست آورید. بیوفیدبک می تواند هنگام یادگیری تمرینات عضلات لگن مفید باشد.
• تخلیه به موقع ممکن است به شما در کنترل مثانه کمک کند. در تخلیه به موقع، شما طبق یک برنامه مشخص ادرار می کنید، به عنوان مثال هر ساعت. می توانید زمان مراجعه به توالت را به آرامی افزایش دهید. هنگامی که تخلیه به موقع مثانه با تمرینات بیوفیدبک و عضلات لگن همراه باشد، کنترل بی اختیاری در ادرار و سرریز آسان تر است.
• تغییر سبک زندگی ممکن است به درمان بی اختیاری کمک کند. کاهش وزن، ترک سیگار، عدم مصرف الکل، نوشیدن کافئین کمتر (قهوه، چای و بسیاری از نوشابه ها)، جلوگیری از یبوست و خودداری از بلند کردن اجسام سنگین ممکن است به رفع بی اختیاری کمک کند. انتخاب آب به جای سایر نوشیدنی ها و محدود کردن مصرف نوشیدنی قبل از خواب نیز ممکن است مفید باشد.

بی اختیاری ادرار و بیماری آلزایمر

افرادی که در پیشرفته بعدی بیماری آلزایمر هستند اغلب به بی اختیاری ادرار دچار هستند. این مشکل می تواند در نتیجه عدم درک نیاز به ادرار کردن، فراموش کردن دستشویی رفتن یا پیدا نکردن توالت باشد. برای به حداقل رساندن احتمال تصادف، مراقب بیمار آلزایمری می تواند اقدامات زیر را انجام دهد:
• از دادن نوشیدنی هایی مانند قهوه، چای و نوشابه های کافئین دار که ممکن است باعث افزایش ادرار شود، خودداری کنید؛ اما مصرف آب را محدود نکنید.
• مسیر سرویس بهداشتی را تمیز و مرتب نگه دارید و همیشه چراغ را روشن نگه دارید.
• اطمینان حاصل کنید که به صورت منظم به توالت مراجعه می کنید.
• لباس زیری تهیه کنید که پوشیدن و درآوردن آن راحت باشد.
• برای مواقع حضور در خارج از خانه از زیرپوشهای جاذب استفاده کنید.

کنترل بی اختیاری ادرار در سالمندان

علاوه بر آموزش کنترل مثانه، ممکن است بخواهید با دکتر در مورد روش های دیگر برای کمک به کنترل بی اختیاری صحبت کنید:
• دارو به تخلیه کامل مثانه در حین دفع ادرار کمک می کند. داروهای دیگر عضلات را سفت می کنند و می توانند نشت را کاهش دهند.
• برخی از خانم ها دریافتند که استفاده از کرم استروژن واژینال ممکن است به کاهش فشار یا بی اختیاری فوریتی کمک کند. دوز کم کرم استروژن مستقیماً به دیواره های واژن و بافت مجرای ادرار مالیده می شود.
• پزشک ممکن است برای کمک به بسته شدن دهانه مثانه، از ماده ای استفاده ای کند که اطراف مجرای ادرار را ضخیم کند. این کار می تواند بی اختیاری فشاری در زنان را کاهش دهد. این درمان ممکن است نیاز به تکرار داشته باشد.
• برخی از خانمها ممکن است بتوانند از یک وسیله پزشکی مانند یک وسیله یکبار مصرف کوچک که در مجرای ادرار قرار داده می شود استفاده کنند. پساری واژن، یک حلقه خشک است که به واژن وارد می شود، در صورت افتادگی مثانه یا واژن، می تواند به جلوگیری از نشت کمک کند.
• تحریک عصبی که جریان الکتریکی ملایمی را به اعصاب اطراف مثانه می فرستد که به کنترل ادرار کمک می کند.
• اگر بی اختیاری ادرار به علت تغییر موقعیت مثانه یا انسداد در اثر بزرگ شدن پروستات باشد، گاهی اوقات جراحی می تواند آن را بهبود بخشد یا درمان کند.
حتی پس از درمان، بعضی از افراد گهگاه دچار نشت ادرار می شوند. برای کنترل مثانه راه حل های دیگری نیز وجود دارد، از جمله پوشک بزرگسالان، پد، قرص های معطر کننده ادرار و پاک کننده های ویژه پوست که ممکن است تحمل نشت ادرار را راحت تر کند.

منبع